Yalnız Köpeğin Her Yaramazlığı Yalnızlık Endişesi Değildir !

• Köpeğiniz evde yalnız kaldığında, komşulara özel konser vermeye başlıyor. Operadan ispanyol ağıtlarına kadar geniş bir repertuarı icra edercesine havlıyor, uluyor hatta ağlıyor.
• Evden ayrıldığınız anda köpeğiniz Marvel kitaplarından çıkmış Destroyer görünümününe bürünüp evdeki eşyalara saldırıyor, ayakkabılardan  dolaptaki kıyafetlere, salondaki koltuktan mutfaktaki çöp tenekesine kadar her şey onun gazabına uğruyor. Kapıdaki pençe izleri ise, siz evden ayrılınca köpeğinizin kaplan postuna büründüğü izlenimi yaratıyor. Sokak kapınız köpeğinizin bıraktığı izlerle post-modern ve rustik akımlara yeni bir bakış sunacak nitelikte.
• Evde olmadığınız zamanlarda ya da tam eve geldiğiniz anda tuvaletini yaparak “Aşk fedakarlık gerektirir bebeğim” bakışını atıyor. Tuvalet eğitimi olan köpeğinizin size dram ve heyecan dolu arabesk aşk felsefesini aşılamaya çalıştığını düşünüyorsunuz.
• Evden çıktığınız zamanlarda hapishane ağası moduna girerek durmadan volta atıyor. Evde kaybolan kolyelerin tespih olarak kullanıldığından şüpheleniyorsunuz.
• Köpek evinden, odasından kaçmak için kendine zarar vermekten çekinmiyor. Patinizin kırık tırnakları ve baş bölgesindeki yaralar, ezilmeler asla geçmiyor.

Köpeğinizi yalnız bıraktığınız için duyduğunuz suçluluk duygusu nedeniyle onun sizden intikam aldığını, size ders vermeye çalıştığını düşünüyor olabilirsiniz. Köpeğiniz ne size ders vermeye çalışıyor ne de intikam meleği artist. Asıl sorunun nedeni ise aşağıdakilerden biri olabilir.

Egzersiz Eksikliği: Yetersiz fiziksel ve zihinsel egzersiz nedeniyle köpeğiniz sıkılmıştır.

Eğitim Eksikliği : Köpeğinize çiğneme, tuvalet gibi temel konularda yeterli bir eğitim verilmemiştir.

Rutinlerin Düzenlenmesi : Köpeğinizin yemek ve tuvalet saatlerinin düzenlenmesinde hatalar yapılmıştır.

Fizyolojik Problemleri : Köpeğiniz hasta ve acı çekiyor olabilir, tuvalet kaçırmasına neden olacak ürolojik ya da davranışlarını etkileyecek nörolojik problemleri vardır.

Diğer Davranış Bozuklukları: Köpeğinizin obsesif kompulsif davranış bozukluğu, gürültü fobisi gibi başka davranış problemleri vardır.

Yalnızlık Anksiyetesi : Yalnız kalmaktan korkan köpeğiniz, panikle bu davranışları yapmaktadır.

 Yalnızlık Endişesi Nedir?

Yalnızlık anksiyetesi yani endişesi köpeğin sahibinden ayrılmaktan duyduğu aşırı korku ve endişe halidir. Köpeğin fiziksel ve psikolojik sağlığını olumsuz yönde etkileyen bu aşırı korku hali son dönemlerde hayvan davranış uzmanlarınca panik atak olarak nitelendirilmektedir.

Nedenleri?

Köpekler, tıpkı insanlar gibi sosyal hayvanlardır ve sosyal ilişkilere ihtiyaç duyarlar. Sosyal ilişkilerde yaşanan sorunlar, travmalar ve fiziksel özellikler yalnızlık endişesine neden olur.

Yalnızlık endişesine neden olan temel faktörler : 

• Köpeğin annesinden ve kardeşlerinden çok erken ayrılması, kafeste izole edilerek beslenmiş olması yalnızlık endişesine neden olabilir. Bu durum özellikle pet-shoptan ya da yasal olmayan köpek çiftliklerinden alınan köpeklerde çok sık görülmektedir
• Yavru köpeklerin sosyalleşmeleri hem fiziksel hemde psikolojik sağlıklarında çok önemlidir. Erken sosyaleşme döneminde, doğru bir şekilde sosyalleştirilmeyen köpekler yanlızlık anksiyetesi sorununu daha fazla yaşamaktalar. İlk 2-4 aylık dönemde köpekler farklı insanlar, hayvanlar ve canlılarla, farklı çevrelerle, seslerle, kokularla ve durumlarla tanıştırılmalı ve bu tanışma olumlu deneyimler halline getirilmelidir.
• Köpeğin fiziksel ve sosyal çevresindeki değişiklikler yalnızlık anksiyetesini tetiklemektedir. . Köpeğin insanının ölmesi, hastalanması, yeni bir sahibinin olması, taşınma, eve yeni bir hayvanın ya da insanın gelmesi gibi durumlar yalnızlık endişesi sorununa neden olabilir. Bu nedenle biz ailesine yeni bir patili üye eklemek isteyenlere, en az iki-üç haftalarını ayırabilecekleri dönemde köpek sahiplenmelerini öneririz.
• İnsanların köpeklerinin eğitiminde ve köpeklerine karşı davranışlarında yaptıkları hatalarda yalnızlık anksiyetesine neden olabilmekte. Her an insanın ilgisine muhtaç hale getirilen, adeta bebekleştirilen köpekler, sorun çözme, kendine güvenme ve kendine yetme konusunda sorun yaşamaktalar. İnsana bağlı olmanın ötesinde bağımlı hale gelen köpekler, diğer köpeklere göre çok daha fazla yalnızlık endişesi yaşamaktalar.
• Köpekler rutini severler ve rutinleri bozulunca huzursuz olurlar. Yaz mevsiminin ardından evdeki çocukların okula geri dönmesi, sizin yıllık izninizin ardından işe dönmeniz, işteki saat değişiklikleriniz nedeniyle, köpeğin yemek, yürüyüş ve sizle geçirdiği zamanların değişmesi yalnızlık endişesini tetikleyebilir.
• Köpeğin fiziksel yapısından ve karakterinden kaynaklı özellikler yalnızlık anksiyetesine neden olabilir. Bazı köpeklerde serotonin seviyesi diğer köpeklere göre daha düşüktür. Serotinin seviyesindeki düşüklüğün insanlarda olduğu gibi köpeklerde de anksiyeteleri artırdığı görülmüştür. Serotinin seviyesi aynı zamanda bu köpeklerin doğaları gereği daha utangaç, diğer köpeklere karşı daha az sosyal, güven problemi yaşayan köpekler olmasında etkili olabilmektedir.
• Depremler, yangınlar, kazalar sadece bizlerde değil, köpeklerde de travmalara neden olur. Yaşanan travmalar köpeklerde yalnızlık anksiyetesi olarak kendini gösterebilir.
• Geçmişte kimi köpek ırklarının  yalnızlık endişesini diğer köpek ırklarına göre daha fazla yaşadığı düşünülmekteydi. Ancak yapılan araştırmalar yalnızlık endişesinin köpek ırklarına, cinsiyete ve yaşa bağlı olmadığını ortaya koymuştur.

Yalnızlık Endişesinin Teşhisi ve Diğer Davranış Problemlerinden Ayrılması

Yalnızlık endişesi yaşayan köpekler panik atak geçiren insanlarda olduğu gibi fiziksel stres sinyalleri verirler. Göz bebekleri büyür,nefes alışı sıklaşır, kimi köpeklerde salya oranı ciddi biçimde artarken, kimi köpekler titremeye başlar ya da donmuş bir şekilde kalır. Esneme, yalama gibi davranışlar yine stres sinyalleridir. Köpeğiniz yalnızlık anksiyetesinin işareti olan davranış kalıplarının yanı sıra bu tarz stres sinyallerini gösteriyorsa, yalnızlık endişesi yaşıyor olabilir.

Yalnızlık anksiyetesi her köpekte farklı seviyelerde ve farklı zamanlarda ortaya çıkmaktadır. Köpeğiniz yalnızlık endişesini düşük, orta veya yüksek düzeyde panik atakla birlikte yaşıyor olabilir. Yine stres sinyallerini ve davranışlarını insanları evden ayrılmadan, evden ayrılırken ya da insanları evden ayrıldıktan sonra gösterebilir.

Yalnızlık endişesi durumunda köpeğinizin yaşadığı duygu, hafife alınacak bir olay değildir. Semptomları anlatırken, karakterize etmek anlamında biraz aşırıya kaçmamın nedeni ise köpek sahiplerinin bu davranışları ya sadece ev yaramazlığı olarak görmeleri ya da resmin tamamını görmeden yalnızlık endişesi tanısını koymaları.

Yalnızlık endişesi son derece ciddi bir sorundur. Köpeğimi sevdiğim için önemli değil, ona ayakkabılar, ıslanan halılar, sinirli komşular feda olsun moduna girebilirsiniz ancak köpeğinizi gerçekten seviyorsanız yapmanız gereken sorunu kabullenmek değil, çözmek olmalı. Yalnız kaldığı zamanlarda panik ve acı içinde yaşayan köpek mutsuz bir köpektir. Uzun vadede yaşananan bu psikolojik sorun daha da derinleşecek ve farklı sağlık ve davranış problemlerine neden olacaktır.

Yalnızlık Endişesinin Tedavisi

Köpeğinizin yanlızlık anskiyetesi yaşadığını düşünüyorsanız, bu sorunu davranışların değiştirilmesine veya yönlendirilmesine yönelik eğitim teknikleriyle ve terapilerle çözmek sizin elinizde.  Gelecek yazımızda evde uygulayabileceğiniz eğitim ve terapi tekniklerine değineceğiz.

Yalnızlık endişesi probleminin çözümü genelde uzman yardımı gerektirir ve davranış modifikikasyonu ve terapi teknikleriyle birlikte davranışın yönetimini gerektirir.

Köpeğiniz yalnızlık endişesi yaşıyorsa önce veterinere giderek sorunun fiziksel bir problemden kaynaklanmadığından emin olun ve ardından bilimsel metotlar ve pozitif yöntemler uygulayan bir hayvan davranışları danışmanı veya uzmanına başvurun.

Yalnızlık anksiyetesinin sadece eğitim ve terapi teknikleriyle düzelmesinin mümkün olmadığı ağır vakalarda, yine veterinerden medikal yardım almak gerekir. Bu gibi durumlarda eğitim ve terapi teknikleri, veterinerin vereceği köpekler için üretilmiş sakinleştirici ilaçlarla desteklenir.